Een eenhoorn, TL-balken die uiteenspatten in sterrenstralen, een Belgische frituur, vlinderende schoenen en een citaat van Shakespeare. Symbolen, associaties en verwijzingen. Interieurontwerper Maurice Mentjens wil het liefst verhalen vertellen. Verpakt in verschillende gelaagdheden die refereren aan de plek of het gebruik. Alles draait voor hem om de context. Het uiteindelijke ontwerp wordt daarmee een verhalenbundel en moet gelezen worden als een essay. Filosofisch van inslag, vol betekenissen. Vaak gekozen uit de mythologie, historie, literatuur of de beeldende kunst. Juist door dit intellectuele gebruik van de semiotiek, overschrijden zijn projecten de grenzen van de interieurarchitectuur en betreden de wondere wereld van de autonome vormgeving. Hét handschrift waar Maurice Mentjens bekend mee is geworden.

Deze conceptuele beeldtaal komt vooral tot haar recht in de projectinrichting: winkels, horeca, kantoren en tentoonstellingsconcepten. Van nature anonieme plekken die zoeken naar een eigen identiteit. Hij vestigde zijn naam met het interieur voor de Sirius Smart Shop Maastricht– ingericht als een alchemie werkplaats, overspoeld door hallucinerende verlichting. Het technologische laboratorium als bron van kunstmatige extase. Het bleek de opmaat voor zijn voortdurend zoeken naar confronterende contrasten binnen het alledaagse. Contrasten die de scherpte van een zwart-wit foto kunnen aannemen en vaak genadeloos raak zijn in hun psychologische grondslag. Een deel van zijn inspiratie kan ook herleid worden tot meer levensbeschouwelijke zaken als religie en spiritualiteit. Het domein bij uitstek waar de metaforen van goed en kwaad schuilgaan achter een waas van wereldse kunst.

Maurice Mentjens levert gelaagde, geneste interieurs. Voor wie het wil zien, ligt er onder het fraai gepolijste oppervlak telkens weer een nieuwe boodschap verborgen. Vaak gedompeld in een surrealistische ondertoon waarmee het dualisme wordt verbeeld tussen realiteit en illusie.

Met als ‘pièce de résistance’ een of enkele monumentale interieurobjecten, bedoeld als icoon voor de toegang tot het onderliggende verhaal. Zoals in theaterrestaurant de Nieuwe Vorst in Tilburg, waar geraffineerd wordt ingespeeld op de schijnwerkelijkheid achter de decors. Lang niet iedereen zal al die gelaagdheden uiteen rafelen, maar voelt wel onbewust het spanningsveld. Een vonkje mystiek dat mogelijk bijdraagt aan het bewuster ervaren van de omringende ruimte.

Aanknopingspunten zoekt hij bij voorkeur in de symbolische waarde van een gebouw, het beoogde gebruik en zeker ook in de geschiedenis van stad of omgeving: de ‘genius locii’.

Functionaliteit is daarbij geen primair, maar een afgeleid doel. Alleen met respect voor de ‘geest van de plek’ is een ontwerp daadwerkelijk te hechten. Ook de relatie met de opdrachtgever speelt hierin een belangrijke rol. Een geslaagde opdracht begint met goed opdrachtgeverschap. Vanuit die wederzijdse empathie ontstaat méér dan een functioneel en technisch correct ontwerp, het borgt tevens de emotionele betrokkenheid. Waarmee het project een subjectieve tijdloosheid bereikt, vrijgemaakt van meningen van buitenaf.

Zijn interieurs volgen dan ook nooit de waan van de dag. Ondanks hun status van autonome installaties, zijn ze nooit gewild trendy, hip of experimenteel. Woorden die Maurice Mentjens uit zijn vocabulaire heeft geschrapt. Alle meer artistieke componenten worden binnen hun setting weer gerelativeerd door hun antipode. In functie, kleur of materiaal. De materiaalkeuze zelf is gericht op duurzame kwaliteit. Hetzelfde geldt voor de vaak ingenieus verborgen techniek. Vrijwel alle interieuronderdelen zijn ‘custom-made’, waarbij voor de detaillering evenveel aandacht is als voor het grote gebaar. Die sensibiliteit maakt de interieurs menselijk en geeft hen een koesterend, herkenbaar gevoel. Mede te danken aan de beheerste esthetiek, waarbinnen het mogelijk blijkt stijlen en stijlperiodes moeiteloos te doorkruisen – van oud tot nieuw, van burgerlijk tot barok.

Niet voor niets telt het portfolio relatief veel winkelinterieurs. Hoe spectaculair ze in eerste aanblik ook mogen zijn, niets leidt uiteindelijk af van datgene waar het om gaat. De producten, die behandeld worden als juwelen. Met licht, kleur, koven en spiegels wordt de ruimte vervormd tot een podium. Balies en presentatiesystemen die de benaming kast, rek of console verre ontstijgen, versterken die enscenering. Binnen deze driedimensionale omlijsting worden de voorwerpen vaak letterlijk op een sokkel gezet. In die zin is Maurice Mentjens nog steeds trouw aan zijn vroegere opleiding als autonoom ontwerper, afdeling sieraad & productvormgeving. Alleen ontwerpt hij nu niet meer het sieraad of product, maar het doosje. Uitvergroot tot een schaal die vrije dimensies biedt aan de poëzie van ruimte en tijd. - Cécile Dornseiffen